Het was een warme maandagochtend met een temperatuur die zou oplopen tot boven de 30 graden. Uit voorzorg had ik mijn raam al vroeg wagenwijd opengezet om elk koel briesje op te vangen.
‘Ja, de pijn was niet te harden’. Ik keek naar buiten en zag dat ik onvrijwillig getuige was van een telefoongesprek dat een mannelijke patiënt in een rolstoel vlak naast mijn spreekkamerraam aan het voeren was. De telefoonluidspreker van de rolstoel-beller stond op maximale toeterstand waardoor ik zijn gespreksgenoot woordelijk kon volgen. Het ging over de pijn in het been die de beller ervoer. ‘Ze zeggen dat de zenuwen het niet meer doen na mijn ongeluk en ik daarom zo’n pijn heb. Dat is vreemd, toch? Volgens mij weten zij het ook niet en zeggen ze maar wat.’ De beller vroeg vervolgens aan zijn gesprekspartner of die verstand had van dit soort pijngevoel en advies kon geven. Misschien had hij een directe verbinding met de pijn hulpdienst.
Ik was zo stille getuige van een publiek telefoongesprek over privacygevoelige patiënt informatie, dat door mij woordelijk was te verstaan. Maar de patiënt zelf voerde het woord, dus was er geen sprake van privacy schending of data-lek. Het verbaasde mij wel dat deze persoon niet de moeite nam om een meer beschut hoekje op te zoeken voor zijn woordwisseling. Het deed mij denken aan de bellers-in-de-trein die ongegeneerd een half uur of langer openbaar oreren en de meest intieme informatie over zichzelf openbaar uitstorten. Wildvreemde coupegenoten genieten ongewild gratis mee.
Deuren dicht, hekken op slot en de speurhonden gaan gedreven op zoek naar de data-lekker.
Natuurlijk is iedereen vrij om wetenswaardigheden over zichzelf uit te strooien, maar toch. De zorgprofessional krijgt bij het achteloos achterlaten van een notitie met patiëntnaam en diagnose, meteen de AVG-politie achter zijn broek aan. Deuren dicht, hekken op slot en de speurhonden gaan gedreven op zoek naar de data-lekker. Het klamme zweet breekt mij telkens uit op momenten dat ik mijn afgedrukte poli-agenda met patiënt namen en nummers niet meteen kan vinden. Systemen zijn beveiligd en personen geïnstrueerd, ondertussen verkondigt de patiënt zelf zijn of haar gegevens zo maar luid in het openbaar.
De vraag komt opzetten: Doet u uzelf en de (on)fortuinlijke mee-luisteraar hier wel een plezier mee? Misschien volgt dit de maatschappelijk trend van het naar buiten brengen van eigen intieme informatie. Vroeger had het tijdschrift Privé, dat beter ‘Openbaar’ had kunnen heten, hier patent op. Terwijl tegenwoordig via de vele reality programma’s, facebook, blogs en vlogs allerlei routes open staan om persoonlijke data publiekelijk op te dienen. De vraag is wel of deze openbaarmakingen voldoen aan een behoefte of juist eerder belastend zijn voor de argeloze toehoorders. Andermans ellende leidt sommigen af van eigen sores, terwijl anderen zich dit juist erg aantrekken en eronder gebukt gaan.
Wellicht is enige bewustwording van onze patiënten op zijn plaats. Het is misschien tijd voor een disclaimer op het patiënt consult: Beste patiënt, ga bewust om met uw eigen privacygevoelige informatie en belast uw omgeving hier niet ongewenst mee. Wees niet zomaar een beller-in-de-trein.
Auteur
