En toen zat ik ineens aan de andere kant: ik was aan het wachten tot de operatie van mijn partner was voltooid. Samen met mijn dochter in de wachtkamer van de IC in het ziekenhuis. Gelukkig was daar Marina, de familiebegeleidster. Die ons geruststelde toen de spanning bij ons opliep omdat het allemaal langer duurde dan de geplande 4 uur. Op het juiste moment kwam zij met een kopje koffie en dan weer met een bouillonnetje. Ze luisterde, stelde de juiste vragen en zag ons zoals we daar zaten met al onze emoties. Door Marina voelden we ons begrepen en niet alleen.
Ik weet als CVA-professional hoe belangrijk betrokkenheid van zorgprofessionals is. Voor patiënt en naasten is het doormaken van een beroerte, de onderzoeken en alle zorg daaromheen een ervaring die in het geheugen gegrift blijft. Een levensevent dat je een plekje zal gaan geven en waar je nog vaak aan terugdenkt, ook als het relatief goed af loopt. Als zorgprofessional maak je deel uit van de beleving en de herinnering. Ik was me daar altijd al van bewust en nu, met mijn eigen ervaring aan de andere kant, voel ik nóg meer hoe belangrijk het is, die oprechte interesse. De betrokkenheid en de aandacht op momenten dat je je zo kwetsbaar voelt.
Kortom; ook de naaste van een revalidant zit midden in een rollercoaster. Aandacht daarvoor is belangrijk.
De revalidanten die ik behandel hebben al een ingrijpende periode achter de rug als ze bij mij in het revalidatiecentrum komen. En dat geldt ook voor hun omgeving. De partner, een vriend of familielid. Zij beleven alles vanaf de zijlijn en staan, voor korte of langere tijd, alleen in een onzekere fase vol emoties. Juist nu, in zo’n ingrijpende situatie, is hun vertrouwde maatje er niet om dit samen te delen. Beslissingen die ze normaal samen zouden nemen, maken ze nu alleen. Ondertussen ontvangen ze berichtjes en vragen van familie en vrienden en voelen ze de verantwoordelijkheid om iedereen op de hoogte te houden van alle ontwikkelingen: een administratie op zich. Kortom; ook de naaste van een revalidant zit midden in een rollercoaster. Aandacht daarvoor is belangrijk.
Zo is daar Annemarie, de echtgenoot van Jaap. Jaap heeft een fors herseninfarct doorgemaakt en zit aan het begin van zijn revalidatie. Annemarie is er bijna iedere keer bij tijdens de fysiotherapie. Jaap is nog niet zelfstandig mobiel; lopen lukt nog niet en rolstoel rijden alleen nog in zijn eigen kamer. Ook is hij voor transfers afhankelijk van verpleegkundigen of andere behandelaars. Annemarie wil heel graag dat Jaap weer in de weekenden naar huis kan. Ze mist hem enorm. Als Annemarie zelf met Jaap de transfers naar de auto en toilet kan doen, dan kan hij in ieder geval weer een dagje naar huis. Ik laat haar zien hoe ze Jaap kan helpen én hoe ze hem kan uitlokken tot de juiste activiteit. Ze maakt zich zorgen om hem. ‘Hij is zo moe,’ vertelt ze me met tranen in haar ogen. ‘Elke avond huilen we samen als ik weg moet.’ Ineens zie ik hoe moe zíj is. Ik vraag haar wie er voor háár zorgt; is er een vriendin of iemand anders waar ze alles mee kan delen? ‘Er zijn veel lieve mensen die aan me denken, maar ik moet het toch zelf doen en ik krijg er Jaap niet mee terug’.
Ik beloof haar dat we er alles aan gaan doen om te zorgen dat Jaap zo snel mogelijk een dag met haar naar huis kan. Daarnaast check ik bij haar of ze al kennis heeft gemaakt met de maatschappelijk werkster uit ons team. Dan is er tijd en aandacht speciaal voor haar, als partner. Ze kan haar verhaal doen en haar zorgen delen. De maatschappelijk werkster kan meedenken en haar advies op maat geven. Annemarie staat daar zeker voor open. Dus ik beloof haar dat ik een afspraak voor haar ga regelen.
Voor ons … is revalideren ‘business as usual’… Voor de revalidant en de omgeving is het een unieke gebeurtenis en daar moeten wij ons continu bewust van zijn.
Alle disciplines binnen het behandelteam spelen een rol in de begeleiding van de revalidanten én hun naasten; ieder met zijn eigen expertise en achtergrond. Hierbij hoort ook alle communicatie. Het scheelt enorm als ook naasten weten waar ze aan toe zijn, wat ze nog kunnen verwachten en wat er van hen verwacht wordt. Vooral als de revalidant cognitief (nog) niet in orde is, dan is het belangrijk dat hun omgeving weet wat er gaat gebeuren. De revalidant kan dan nog niet voor zichzelf op komen. Hun partner, familielid of vriend wil zorgen kunnen uitspreken. Het is belangrijk dat er geluisterd wordt en dat we als zorgprofessionals invoelend zijn. Voor ons als zorgprofessionals is revalideren ‘business as usual’; wij weten in grote lijnen wat er komen gaat tijdens een revalidatieproces. Voor de revalidant en de omgeving is het een unieke gebeurtenis en daar moeten wij ons continu bewust van zijn. Aandacht. Het is onmisbaar.
Over mijn eigen ervaring in de wachtkamer: ondanks de zorgen en spanning die ik voelde, denk ik positief terug aan de periode van de operatie en de dagen daarna. Dankzij de goede zorgen van de chirurg, Marina en de verpleegkundigen heb ik er een warme herinnering aan.
De namen in deze blog zijn fictief, de ervaringen zijn echt.
Auteur
