Stel je een toekomst voor waarin behandelaars in het hele land op een elektronisch dashboard in één oogopslag zien hoe het revalidatieproces van hun patiënt vordert. En wat hun zorg precies bijdraagt aan de kwaliteit van leven, in vergelijking met andere instellingen en regio’s. Een pilot met een wandeltest voor mensen met een beenamputatie moet helpen om deze droom van Stichting Revalidatie Impact uit te laten komen.
Directeur Sanne Heintzbergen vertelt dat Stichting Revalidatie Impact altijd bezig is om revalidatiezorg te verbeteren. Hoe goed iemand herstelt na bijvoorbeeld een beroerte, dwarslaesie of amputatie van een been, heeft immers direct gevolgen voor de kwaliteit van leven. Onder meer door behandeluitkomsten te meten, zorgt de stichting voor inzicht in praktijkvariatie: verschillen in de manier waarop een arts of specialist een aandoening behandelt.
Deze verschillen kunnen het gevolg zijn van persoonlijke voorkeuren, beschikbare middelen, protocollen, ervaring en opleiding. Meetbaarheid helpt om resultaten te kunnen vergelijken en om van elkaar te leren. Gegevens komen uit vragenlijsten die patiënten, behandelaren of artsen invullen, voor en na de behandeling. Het gaat vervolgens om het verschil tussen de uitkomst van beide metingen: uit deze data blijkt of een patiënt vooruit is gegaan, gelijk is gebleven of achteruit is gegaan.
Objectieve meetgegevens
Uit de vragenlijsten komen zodoende zogeheten Revalidatie Impact scores. . De pilot voegt aan deze datastromen objectieve meetgegevens toe.
In dit geval zeggen die iets over de conditie van een patiënt. De opzet van de test is vrij eenvoudig, zegt Heintzbergen. ‘Een behandelaar in een instelling zet met pionnen een parcours uit en houdt bij welke afstand een patiënt aflegt in zes minuten.’
De wandeltest is als uitkomstmaat geselecteerd door de Expertgroep Amputatie. Ze benadrukt echter dat de wandeltest behalve voor mensen met een beenamputatie ook bruikbaar is om de conditie te meten van mensen die herstellen van een andere aandoening, zoals een beroerte.
Radboudumc
Ruud Leijendekkers is als associate professor Amputatierevalidatie en fysiotherapeut verbonden aan Radboudumc. Dit Nijmeegse academische ziekenhuis is één van de instellingen die deelneemt aan de pilot. Hij vertelt dat de zes minuten wandeltest een veel gebruikte test is om een revalidatietraject te evalueren. De test wordt onder meer aanbevolen door de Federatie Medisch Specialisten en de ISPO, de International Society for Prosthetics and Orthotics.
Door registratie aan de bron (dus op het moment en de plaats waar de test wordt gehouden) sluit de test aan bij de ambitie van de expertgroep. ‘Die wil extra administratielast voorkomen.’
Leijendekkers ziet als grootste pluspunt van de test dat die in combinatie met door de patiënt gerapporteerde uitkomsten ‘een veel rijker beeld oplevert van wat onze zorg bijdraagt aan de voortgang van het herstelproces van een patiënt.’ Hoewel Stichting Revalidatie Impact landelijk al veel gegevens registreert (op verantwoorde wijze) zijn er nog uitdagingen te overwinnen als het erom gaat daar diepere uitzichten uit te halen.
Ellen School gaat na amputatie snel vooruit
De Dierense Ellen School leed onder wat in de volksmond etalagebenen worden genoemd. De bloedvaten in de benen zitten dan een beetje of heel erg dicht, wat bij lopen pijn, kramp of een zwaar gevoel oplevert. Ze werd hieraan geopereerd maar daarna ontstonden complicaties waardoor amputatie nodig was.
Ze heeft nu een prothese en leert weer lopen. Ze is halverwege het revalidatietraject. Dankzij de oefeningen van het revalidatie team gaat ze snel vooruit. ‘Ik begon binnen op de brug, gebruikte vervolgens een rollator en loop nu met krukken. Na de eerste sessies plofte ik bij thuiskomst uitgeteld op bank maar nu niet meer, mijn conditie is veel beter. Aan de pilot doe ik graag mee, want die zie ik als een positieve bijdrage aan verbetering van zorg. Ik gun het anderen om een zelfde voorspoedig herstel te ervaren. Ik verwacht zelf aan het eind van het traject zelfs weer zonder krukken te lopen.’
Silo’s
Zo vormt technologie vaak nog een obstakel volgens Leijendekkers. ‘Ziekenhuiszorg, revalidatiezorg en hulpmiddelenzorg werken bijvoorbeeld wel met elektronische patiëntendossiers waar veel bruikbare informatie in staat voor kwaliteitsverbetering en voor onderzoek’, vertelt hij. ‘Maar dit zijn verschillende systemen die niet met elkaar praten en die zo als het ware silo’s vormen. Slagen we erin die silo’s te verbinden, dan ontstaat een veel completer beeld. Je kunt dan dieper inzoomen op relaties tussen demografische kenmerken van patiënten, specifieke aandoeningen en interventies.’
Stel je ziet dat de ene instelling beter in staat is de invloed van pijn op het dagelijks leven te verminderen, dan zegt dat mogelijk iets over de effectiviteit van een interventie
Zo ontstaan meer kansen om te vergelijken tussen regio’s en instellingen. ‘Stel je ziet dat de ene instelling beter in staat is de invloed van pijn op het dagelijks leven te verminderen, dan zegt dat mogelijk iets over de effectiviteit van een interventie’, vult Heintzbergen aan. Stichting Revalidatie Impact gebruikt dit soort inzichten om aanbevelingen te doen die de sector helpen om de zorgkwaliteit te verbeteren.
Dashboard
Uiteindelijk zouden alle behandelresultaten op een overzichtelijk dashboard bij elkaar moeten komen. Leijendekkers stelt het zich zo voor als op een consultatiebureau. ‘Daar wordt een gepersonaliseerde schatting gemaakt van de groei van een kind door de lengte van een kind te vergelijken met groeicurves die gebaseerd zijn op landelijke gegevens.’
En net zoals de mensen van het consultatiebureau resultaten bespreken met de ouders, streeft ook Stichting Revalidatie Impact ernaar om scores naar de spreekkamer te brengen. Inzicht in het behandelproces en zorguitkomsten ondersteunt volgens Heintzbergen het gesprek tussen zorgverlener en patiënt. ‘Daarmee zetten we de patiënt centraal en komen we dichter bij ons doel. Dat is een situatie waarin informatie uit de spreekkamer bijdraagt aan gezamenlijke beslissingen, die leiden tot het beste herstel.’
Expertgroep Amputatie
De Expertgroep Amputatie is onderdeel van de Stichting Revalidatie Impact. Het is een afvaardiging uit de Werkgroep Amputatie en Prothesiologie (WAP) aangevuld met onderzoekers en patiëntenvertegenwoordigers. De WAP is weer onderdeel van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen (VRA). De VRA maakt samen met Revalidatie Nederland en de Patiëntenfederatie Nederland weer deel uit van het bestuur van de stichting.
Auteur
Marc van Onna
Gerelateerde artikelen Revalidatie Magazine
Betere kwaliteit van leven na revalidatie dankzij revalidatie impact scores
‘Met behulp van het Revalidatieregister kunnen we onze zorg écht verbeteren’
Nieuwe ‘onderzoeks-to-do-list’ onderstreept de meerwaarde van revalidatiegeneeskunde
Gerelateerde artikelen Nederlands Tijdschrift voor Revalidatiegeneeskunde
Het Revalidatieregister: kwaliteitsinstrument met mooie kansen voor de toekomst
Organisatie van zorg van grote invloed op ligduur van patiënten met een dwarslaesie
