Medisch specialistische revalidatie helpt patiënten bij het verbeteren van functies en vaardigheden, en bij het optimaliseren van hun zelfredzaamheid en deelname aan het leven. Om de exacte meerwaarde op gebied van zelfredzaamheid en participatie beter te kunnen meten komt er nu een nieuw instrument. ‘Dit wordt een toegespitste vragenlijst voor álle patiëntengroepen. Die bestond nog niet’, zeggen de bedenkers. Belangrijk dus voor revalidanten, behandelaars en stakeholders.

Het project ‘Meetinstrument voor Uitkomsten van Revalidatiebehandeling’ is mogelijk door subsidie van ZonMw en Revalidatie Nederland en gaat ongeveer zes jaar duren. Het wordt in fasen uitgevoerd door een projectgroep die bestaat uit revalidatieartsen, onderzoekers, directeuren van revalidatie-instellingen en vertegenwoordigers van patiëntenorganisaties. Dwarslaesiehoogleraar Marcel Post en revalidatiearts en hoogleraar Revalidatie en Arbeid Coen van Bennekom krijgen de leiding. Ze waren eerder betrokken bij de ontwikkeling van andere vragenlijsten.

‘Nog niet alle domeinen gedekt’

Marcel Post zegt dat de bestaande instrumenten nog niet alle domeinen dekken waarvoor revalidatie wil staan. ‘Ze zijn heel verschillend en vaak alleen geschikt voor een bepaalde diagnosegroep. We zijn bijvoorbeeld goed in het meten van vooruitgang in spierkracht, geheugen en lopen. Maar het is nu nog onduidelijk hoe we vooruitgang kunnen meten in maatschappelijke participatie en regie over het eigen leven. Met het nieuwe instrument willen we de meerwaarde van revalidatie kunnen meten voor álle patiënten.’ Het onderzoek begint met inventarisatie van de onderwerpen die belangrijk zijn om na te vragen. Daarna wordt een definitieve vragenlijst bepaald en als instrument uitgeprobeerd onder 700 patiënten uit revalidatiecentra en revalidatieafdelingen van ziekenhuizen. Zij vullen de lijst in bij de start van revalidatie, en drie maanden erna. Post: ‘Het systeem moet kunnen worden gebruikt bij volwassenen die in revalidatiebehandeling komen, ongeacht hun diagnose. En het moet zo beknopt mogelijk zijn, helder en betrouwbaar.’

Breed inzetten

De ontwikkelaars gaan ook kijken hoe het nieuwe meetinstrument kan worden toegepast binnen individuele patiëntenzorg, en bij kwaliteitsverbetering binnen de instelling. Coen van Bennekom: ‘We willen dat dit instrument breed ingezet gaat worden, zodat patiënten en andere betrokkenen helder zicht krijgen op de opbrengst van revalidatie.’ Het implementeren zal onder meer gebeuren door presentatie van projectresultaten en aanbevelingen tijdens bijeenkomsten van patiëntenorganisaties en professionals. Aan de hand van de betreffende richtlijn van het Zorginstituut Nederland wordt een werkinstructie opgesteld. Daarmee kan het meetinstrument worden toegevoegd aan de Landelijke Databank Uitkomstmaten Revalidatie.