‘Een verandering vindt plaats omdat gewone mensen buitengewone dingen doen’, zei oud-president Barack Obama. Revalidatie Magazine brengt een ode aan ‘gewone’ revalidatieprofessionals die buitengewone dingen doen en zo een transformatie tot stand brengen. Van nieuwe therapieën, technologieën en onderkomens tot andere manieren van werken en organiseren. In deel 6 van de verhalenserie De Verandering: de gezondheidsboost die het Zwolse Vogellanden aan bedrijven en organisaties in de regio wil geven.
‘Er zijn vijf Blue Zones in de wereld. Dat zijn plaatsen waar de bewoners langer en gezonder leven dan ergens anders op onze aarde. Sardinië in Italië en het Japanse Okinawa bijvoorbeeld. Je hebt daar opvallend veel 90- of zelfs 100-jarigen die nog hartstikke fit zijn. Wat zou het fantastisch zijn als de regio Zwolle de zesde Blue Zone wordt!’
Aan het woord is Fenna Eefting, bestuurder bij Vogellanden, een centrum voor medisch specialistische revalidatie, bijzondere tandheelkunde en, jawel, een gezonde leefstijl.
Fenna komt uit de horeca- en evenementenbranche en is gewend om in mogelijkheden te denken. ‘Ik heb geleerd dat je met gezond verstand, zelfvertrouwen en een noodzaak heel veel kunt bereiken. Die noodzaak is er beslist: circa 80 procent van alle mensen die in een ziekenhuis belanden, komt daar terecht vanwege een chronische aandoening veroorzaakt door leefstijlproblematiek. Ons dagelijkse leven staat tegenwoordig zo ver af van wat gezond voor ons is. Dat is in pak ‘m beet veertig jaar enorm veranderd. Bij Vogellanden vragen we daarom volop aandacht voor een gezonde leefstijl. Dit past perfect bij de holistische visie die de revalidatie heeft: we kijken met een interdisciplinair team naar de hele mens. Leefstijlvoorlichting en -coaching maken bij Vogellanden inmiddels structureel deel uit van de revalidatie. Het gaat niet alleen om die heup of dwarslaesie; fysiek, mentaal en sociaal gezond en vitaler worden, is een essentieel onderdeel van de revalidatie. Dat komt niet uit de lucht vallen: we hebben hier al jarenlang een succesvol programma voor mensen met ernstig overgewicht: Integrale Behandeling Obesitas (IBO).’
We maken én de organisatie en onze patiënten gezonder
Werkgeluk
Een gezonde leefstijl promoten werkt het beste als je zelf ook gezond bent. Vandaar dat er binnen Vogellanden twee parallelle processen gaande zijn, die elkaar beïnvloeden. ‘We maken én de organisatie en onze patiënten gezonder’, legt Fenna uit. ‘Wat het eerste betreft: we stimuleren onze medewerkers het werk te doen dat past bij hun talenten. Dus: op de juiste plek. En: lol hebben in wat ze doen, goed in hun vel zitten en zich gewaardeerd voelen. Dan ontstaat er werkgeluk. En dat leidt tot goede zorg. Om dat te realiseren krijgen onze medewerkers loopbaan- én leefstijlcoaching. Ze hebben daarnaast de ruimte om zelf evenementen op deze gebieden te organiseren. Zo hadden we hier laatst een interne “Topvrouwen met impact”-sessie over de kracht van vrouwelijke leiderschap. Ook die vrijheid om zelf initiatief te nemen draagt bij aan werkplezier.’
Vitale medewerkers, vitale patiënten, vitale regio
‘Last but not least willen we dat onze medewerkers zélf leefstijlcoaches worden’, vervolgt Fenna. ‘Het gaat erom dat zij zelf vitaal zijn en vervolgens anderen kunnen helpen om een gezonde leefstijl te ontwikkelen. Onze revalidanten krijgen daarom naast hun behandeling ook leefstijlvoorlichting en -coaching. We noemen dat secundaire preventie. Maar we ontwikkelen ook concepten op het vlak van primaire preventie. Daarbij reiken we verder dan Vogellanden: we trainen ook medewerkers bij andere bedrijven in de regio in het gezonder leven en vitaler worden.’
Prevalidatie
‘We hebben hiervoor de term “prevalidatie” bedacht, vertelt Stephan Patz. Stephan houdt zich bezig met het vitaliseren van de regio Zwolle en de rol van Vogellanden daarin. ‘Ik en mijn collega-leefstijlcoaches geven les op scholen over het thema positieve gezondheid en leefstijl. Daarnaast coachen wij medewerkers bij collega-zorgorganisaties en bedrijven en organiseren we voor hen leefstijlgerelateerde themabijeenkomsten. Hiervoor vliegt vaak een van onze specialisten in. Bijvoorbeeld een psycholoog die vertelt over kwalitatieve slaap ondanks onregelmatige werktijden. Of een diëtist die uitleg geeft over gezonde voeding. Bij sommige bedrijven ga ik ook daadwerkelijk aan de slag met het bevorderen van een gezonde leefstijl. Zo coach ik al twee jaar een dag in de week de medewerkers van Rouveen Kaasspecialiteiten. Dat bedrijf wil handen en voeten geven aan goed werkgeverschap. Rouveen deelt de visie van Vogellanden dat een gezonde organisatie start bij gezonde medewerkers. De Rouveen-medewerkers zijn over het algemeen al vitaal. Het bedrijf wil dat zo houden en investeert daarom preventief in haar mensen. Ik nodig de medewerkers uit om zelf te ervaren dat een gezonde leefstijl meer is dan alleen de thema’s bewegen en voeding. Daarbij hoort namelijk ook slaap, zingeving, aandacht voor eenzaamheid en ontspanning.’
Een regionale Blue Zone
Stephan kreeg de tijd om de organisatie, de cultuur en de medewerkers te leren kennen. Hierdoor kan hij op maat leefstijladvies en -coaching geven. Rouveen Kaasspecialiteiten kan ook beroep doen op de loopbaancoach die bij Vogellanden in dienst is. ‘Ik schrijf ook in het personeelsblad van het bedrijf over de leefstijlthema’s. In een van die stukken heb ik Rouveen uitgeroepen tot regionale Blue Zone. Want wat dit bedrijf preventief doet om haar medewerkers goed in hun vel te laten zitten – door de inzet van onze expertise en hun eigen initiatieven, zoals fietsen naar werk belonen en gratis fruit op de werkvloer – verdient navolging.’
De ervaringen van Rouveen Kaasspecialiteiten zijn erg positief. ‘Ik hoor vaak terug dat de medewerkers nu beseffen dat een gezonde leefstijl zoveel meer is dan meer bewegen en bewuster eten. Er zijn veel knoppen waaraan je kunt draaien. Je hoeft niet per se te gaan sporten; er is altijd wel een manier om aan je vitaliteit te werken te vinden die wél bij je past. Hun leven verandert er echt door. Ook mooi is dat de medewerkers thuis, in hun eigen omgeving, op hun beurt hun naasten stimuleren om te werken aan een gezondere leefstijl. Fantastisch is dat.’
Ik hoor vaak terug dat de medewerkers nu beseffen dat een gezonde leefstijl zoveel meer is dan meer bewegen en bewuster eten
Blauwe inktvlek
Naast bedrijven wil Vogellanden ook scholen bereiken. Met bewustwording kun je immers niet vroeg genoeg beginnen. ‘Binnenkort ga ik met een collega naar een Zwolse school in het voortgezet onderwijs om gastlessen te geven’, vertelt Stephan. ‘We gaan het daar op een laagdrempelige manier ook hebben over thema’s als eenzaamheid, depressiviteit, overmatig telefoongebruik en pestgedrag. Want gezond betekent ook mentaal gezond. De gastlessen begonnen met één klas, maar inmiddels mogen we de hele brugklas voorlichting geven. Want dat is, aldus de school, echt een gemis in hun lessenpakket.’ En zo verspreidt een gezonde leefstijl zich als een inktvlek over de regio. Zwolle kleurt blauwer en blauwer.
2xFIT: Fit in je vel en Fit in je werk
De kennis en ervaring die Vogellanden in de afgelopen jaren heeft opgedaan met het positief beïnvloeden van een gezonde leefstijl zet het centrum bij andere werkgevers in onder de noemer 2xFIT. Dit programma wordt steeds afgestemd op de doelgroep en bestaat uit een combinatie van twee leefstijlprogramma’s: Fit in je vel en Fit in je werk. Voor Fit in je werk biedt Vogellanden loopbaancoaching, scholing en ontwikkeling van medewerkers en teams. Fit in je vel bestaat uit leefstijlcoaching, de training Leefstijl en positieve gezondheid en/of de vitaliteitschallenge. Deze programma’s kunnen in 2xFIT naar wens gecombineerd worden, maar zijn ook los in te zetten.
Auteur
Olaf van Tilburg
Gerelateerde artikelen Revalidatie Magazine
Dit is waarom de Sint Maartenskliniek steeds meer operaties in eigen huis laat uitvoeren
Vogellanden geeft Zwolle en omgeving een gezondheidsboost
Het plannen van complexe zorg? Dat kan eenvoudiger, vinden ze in Groningen
Gerelateerde artikelen Nederlands Tijdschrift voor Revalidatiegeneeskunde
Bewegen tijdens de ziekenhuisopname
Plantaardige voeding en betere leefstijl tegen artrose-epidemie
