Artsen voor Veilig Fietsen (AvVF) nam in 2022 het initiatief om, in samenwerking met het HersenStrijd fonds en de Hersenstichting, de Dag van de Fietshelm te organiseren. Veel revalidatieartsen ondersteunden deze actiedag in 2022 en 2023.
Om de promotie van (vrijwillig) helmgebruik zo goed mogelijk te ondersteunen roept de AvVF artsen op ook de komende periode een eenduidig geluid in de media te laten horen. De AvVF heeft daarom een statement opgesteld, dat onderaan dit bericht te vinden is.
Tweede Dag van de Fietshelm
Op woensdag 19 april 2023 was de tweede Landelijke Dag van de Fietshelm waarop aandacht werd gevraagd voor het belang van het dragen van een fietshelm. De fietshelm kan (hersen)letsel met wel 60 procent verkleinen en veel leed voorkomen.
Inmiddels heeft een evaluatie plaatsgevonden met de diverse partijen die mee hebben gedaan aan de Dag van de Fietshelm, zoals de Hersenstichting, ANWB, Veilig Verkeer Nederland en Veiligheid.nl. Op 15 juni was hiervoor een overleg met de samenwerkingspartners en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De plaatsvervangend directeur-generaal was onder de indruk van de dag en de samenwerking, en het ministerie wil zeker meewerken aan de promotie van het dragen van de fietshelm. Zij gaan de komende maanden hun plannen presenteren en willen hiervoor een aanzienlijk budget vrijmaken.
De Dag van de Fietshelm 2023 zelf heeft een enorm bereik gehad. De Hersenstichting heeft dit geanalyseerd en volgens deze analyse was de boodschap met 15,2 miljoen unieke hits trending topic!
Dag van de Fietshelm in 2024
Vanwege het succes van de Dag van de Fietshelm in 2022 en 2023 komt er volgend jaar weer een 3e Dag van de Fietshelm, en wel op woensdag 10 april 2024.
Statement van Artsen voor Veilig Fietsen (AvVF) 2023
Advies inzake de fietshelm
Fietsen levert ontegenzeggelijk een effectieve bijdrage aan de bestrijding van bewegingsarmoede en zitgedrag. Fietsen is immers een vorm van bewegen die goed in te passen is in het dagelijks leven, zoals fietsen naar school, het werk of de winkel. Dit laatste wordt momenteel ook door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat uitgedragen middels TV-spotjes ‘Da’s zo gefietst’. En het past ook prima binnen de klimaatdoelen.
Veilig fietsen
Helaas wordt de gezondheidswaarde van fietsen in de media overschaduwd door de toename van fietsongevallen met geregeld ernstige en blijvende gevolgen voor de kwetsbare hersenen. Zo blijken de Spoed Eisende Hulpafdelingen (SEH’s) van ziekenhuizen overspoeld te worden met gewonde fietsers en treden de meeste fietsverkeersdoden op in de groep 70 jaar en ouder (De Haas, 2020). Vanzelfsprekend moet er alles aan gedaan worden om fietsongevallen, en de gevolgen ervan, te voorkomen. Ongevalspreventie is ondermeer mogelijk door effectieve maatregelen op het gebied van verkeersveiligheid en infrastructuur. Echter, specifiek de preventie van hoofd- en hersenletsel vereist aanvullende voorzieningen (of maatregelen). Derhalve pleit Artsen voor Veilig Fietsen (AvVF), en met ons 13 wetenschappelijke artsenverenigingen, voor het stimuleren van het opzetten van de fietshelm. Dit heeft geleid tot de jaarlijkse ‘Dag van de Fietshelm’, die gesteund wordt door de ANWB, Veilig Verkeer Nederland, VeiligheidNL, HersenStrijd fonds, de Hersenstichting, diverse provincies en Interpolis (www.dagvandefietshelm.nl). Een fietshelm is bewezen effectief en zorgt voor een 60-70% reductie in risico op ernstig of dodelijk hersenletsel. (Høye, 2018; SWOV,2019 ).
Helmpromotie
Voor de helderheid, wij pleiten niet voor een helmplicht, maar voor stimulering van helmgebruik. Uiteraard willen we het helmgebruik bij alle fietsers stimuleren maar op basis van ervaringen in Denemarken (ons gidsland) richten we ons speciaal op ouderen en schoolgaande kinderen en hun ouders. Sommigen vinden dat we in Nederland, net zoals in veel andere landen, toe zijn aan een verplichting (voor iedereen of voor bepaalde risicogroepen zoals E-bike, kinderen of Fat-bike), anderen gruwelen daarvan. Mede daarom zouden wij graag zien dat we met elkaar met één stem de fietshelm sterk adviseren/promoten maar niet verplichten. Het zou uiterst collegiaal zijn als alle artsen en medische beroepsorganisaties zich op dezelfde wijze zouden uitspreken en de huidige polarisatie niet opkloppen. Wij hopen dat u onze gedachten steunt en uitdraagt.
Media-aandacht
Wij zijn positief verrast hoeveel aandacht er in de media is en blijft voor de fietshelm. Vaak worden artsen gezocht die zich uitspreken vóór helmverplichting. Het is momenteel erg belangrijk voor de ingang en de relatie die we momenteel bij en met het Ministerie van IenW en de Fietsersbond hebben om eenduidig voor fietshelmpromotie te gaan. Bij verzoeken vanuit de pers kunnen we vanuit elke provincie als AvVF een vertegenwoordiger leveren (contacteer ons via artsenvoorveiligfietsen@gmail.com). Hopelijk kunnen we op jullie steun rekenen.
