3 oktober 2024

Spotlight

Even je mail bijwerken tijdens een Teams- of Zoombijeenkomst: niets menselijks is ons vreemd. We zijn snel afgeleid en onze blik dwaalt af naar een ander scherm dat open staat… Maar werkt ons brein ook écht anders als iedereen wél fysiek aanwezig is?

Auteur
DR. J.A. ( JANNEKE) HAISMA

Revalidatiearts Reade, Amsterdam

‘Zullen we voor ons teamoverleg bij elkaar gaan komen?’ Voorstanders vinden het prettig dat iedereen fysiek aanwezig is, zeker als er dingen worden besproken waar geen consensus over is. Tegenstanders merken op dat de opkomst online beter is; ook collegae werkend op andere locaties kunnen aansluiten. COVID-19 dwong ons de computer aan te zetten om te kunnen overleggen; nu is die computer hiervoor niet meer noodzakelijk. Online overleggen heeft zeker voordelen (en is beter voor de planeet als deelnemers niet uit alle windstreken hoeven komen), maar wellicht moeten we er voor waken te pas en te onpas achter het scherm te duiken.

1693466263

Onderzoeksvraag en methode

Wat zegt de wetenschap erover? Reageert ons brein tijdens een live ontmoeting anders dan tijdens een ontmoeting via het scherm? Onderzoekers van de afdelingen psychiatrie en neurowetenschappenvan de Yale School of Medicine includeerden 28 proefpersonen die in duo’s optraden tijdens verschillende kijkopdrachten. Bij de ene conditie zaten de duo’s tegenover elkaar. Bij de andere conditie zaten ze op dezelfde afstand tegenover elkaar, maar zagen ze elkaar via een beeldscherm.

Belangrijkste resultaten

Het onderzoek van de oogbewegingen toonde dat de proefpersonen ‘langer blijven hangen’ op het echte gezicht, en dat er minder variatie was in de oogbewegingen (dit betekent een meer stabiel contact). De pupildiameter bleek hierbij ook groter, wat duidt op een grotere alertheid. fNIRS (functional non infrared spectroscopy) toonde verhoogde activiteit in de laterale en dorsale banen en cross-brain samenhang van signalen zónder beeldscherm. In laterale en dorsale banen wordt onderscheid gemaakt tussen (betekenis van) gezichtsuitdrukkingen. EEG-onderzoek toonde een hogere theta-activiteit zónder beeldscherm; theta-activiteit is geassocieerd met de cognitieve verwerking van gezichten.

1542869921

Consequenties voor de praktijk

Samenvattend toont het onderzoek dat de uitwisseling van sociale cues groter is zónder beeldscherm. De gevonden verschillen in gedrag en neurale activiteit benadrukken de invloed van de sociale context op het begrijpen van gezichtsuitdrukkingen. Dit onderzoek vond plaats in een gecontroleerde omgeving, met goede camera(positie), optimale beeldkwaliteit, en één-op-één contact. Met een compleet team achter het scherm, vaak alléén de spreker in beeld, en een beeldkwaliteit die te wensen over laat, zullen de verschillen mogelijk groter zijn.

Neem dit in overweging bij het plannen van een volgend teamoverleg en houd hier rekening mee bij ontwikkelingen van AI, bijvoorbeeld video-consulting en camera-geobserveerde dataverzameling.

Literatuur

Zhao N, Zhang Z, Noah JA, Tiede M, Hirsch J. Separable processes for live ‘in-person’ and live ‘zoom-like’ faces. Imaging Neuroscience 2023;1:1–17.

Gerelateerde artikelen NTR

Stap voor stap en samen op weg naar passende AI in de revalidatiezorg

In het rapport ‘Artificiële Intelligentie en passende zorg’ van het Zorginstituut Nederland worden kansen en uitdagingen van AI binnen de…

Dokter AI: Wie is er beter in het beantwoorden van klinische vragen, de arts of AI?

Er zijn online verschillende AI-tools beschikbaar die antwoord geven op zo ongeveer elke vraag die je stelt. Wat zou het…

‘De belangrijkste vraag: is technologie überhaupt de oplossing voor het probleem?’

Moraalfilosofe Katleen Gabriels ziet dat technologisch paternalisme op de loer ligt Ook de revalidatiesector omarmt technologische vooruitgang en AI- en…

Thuis meten van dystonie bij kinderen

Kunstmatige intelligentie voor bewegingsanalyse in de thuissituatie Innovatie Dystonie is een neurologische bewegingsstoornis, gekenmerkt door onwillekeurige spiersamentrekkingen, die forse impact…

Gerelateerde artikelen Revalidatie Magazine

Een app en ondersteuning geven patiënt Rob (73) de regie over de behandeling van ALS

Met nieuwe wetenschappelijke projecten, vullen revalidatieartsen en onderzoekers de kennishiaten uit de recente Kennisagenda Revalidatiegeneeskunde. Het digitale zorgplatform ALS Thuismeten…

Revalideren in virtual reality? Ook met hersenletsel kan dat op een veilige manier

Revalidatieprofessionals zetten steeds vaker Virtual Reality in. Revalidanten kunnen dan in een veilige, stimulerende omgeving doelgericht trainen voor de ‘echte’…

eHealth bij Adelante: onlosmakelijk onderdeel van de best mogelijke zorg

‘Een verandering vindt plaats omdat gewone mensen buitengewone dingen doen’, zei oud-president Barack Obama. Revalidatie Magazine brengt een ode aan…

De sleutel tot succes van de PGO? Een heldere voorlichting

De regeling VIPP 5 draait om de uitwisseling van medische gegevens tussen zorginstellingen én de uitwisseling met patiënten via een Persoonlijke Gezondheidsomgeving…