Toen ik de bescheiden advertentie in Medisch Contact zag waarin leden-beroepsgenoten werden gezocht waaronder een revalidatiearts voor het Centraal Tuchtcollege (CTG), heb ik gereageerd. Ik was op zoek naar meer verdieping, meer uitdaging naast mijn werk als revalidatiearts en wilde het tuchtrecht en het tuchtcollege beter leren begrijpen.
Auteur
DRS. N. (NIENKE) ROUX-OTTER
Revalidatiearts Basalt (Den Haag)
Het tuchtcollege is niet iets waar je als revalidatiearts veel mee bezig bent en zeker niet vaak op de werkvloer over praat. Veel collega’s lezen wel de uitspraken van de diverse tuchtcolleges in het Medisch Contact, maar daar blijft het meestal bij. Het tuchtrecht zelf is de afgelopen jaren (2021-2023) veel in de publiciteit. Er wordt gesproken over de uitspraken, de mogelijke verschillen in inzicht bij het Regionaal Tuchtcollege (RTG) en het CTG, het vernieuwen van het tuchtrecht, de waarde ervan, etc. Toch vond ik dat ik nog weinig wist van de achtergrond ervan, ook omdat het tuchtcollege voor mij een zekere lading had, iets intimiderends.
Functie
Er volgde een sollicitatieprocedure en in het sollicitatiegesprek werd me duidelijk dat er ongeveer 1 à 2 zaken per jaar voor de revalidatiegeneeskunde waren (alleen CTG) en dat het goed te combineren zou zijn met de werkzaamheden als revalidatiearts. Dat laatste is overigens een vereiste. Benoeming gaat via ministerieel besluit (Ministerie van VWS) en geldt voor zes jaar, waarbij herbenoeming mogelijk is.
Het CTG is een onafhankelijk rechterlijk college en is tevens als hoogste college belast met de tuchtrechtspraak ingevolge de Wet BIG. Het rechtsgebied beslaat heel Nederland. Het CTG komt in beeld als klager, beklaagde of beiden in hoger beroep gaan na een uitspraak van het RTG. Als lid-beroepsgenoot maak je deel uit van dit college en heb je een rechterlijke functie, je wordt als zodanig ook beëdigd voor de eerste zitting die je bijwoont. Voor de revalidatiegeneeskunde ben ik momenteel de enige in het CTG en wordt per zitting een tweede lid-beroepsgenoot gezocht die het best passend is bij de voorliggende zaak.
Ervaring
Inmiddels heb ik een bescheiden ervaring opgebouwd bij het CTG. Wanneer de stukken worden afgeleverd (op afspraak en via een bode) is het in korte tijd veel lezen, snel en nauwkeurig een overzicht zien te krijgen over de essentie van de klachten en vooral bedenken welke kritische vragen er nog zijn om te stellen tijdens de zitting. De stukken bestaan uit verschillende onderdelen, die vaak honderden pagina’s beslaan die in twee tot drie weken tijd gelezen moeten worden. Bij de stukken zit de uitspraak van het RTG, daarnaast nog de reden van beroep, inclusief bewijsmateriaal en vervolgens het verweer hierop. Het is zaak om vooral duidelijk te krijgen waarom het beroep is ingediend en of het tegen alle onderdelen van de uitspraak van het RTG is gedaan. Dat laatste hoeft namelijk niet. Alles wordt intensief en kritisch gelezen door het college en het is telkens verrassend om te zien wat allemaal aangeleverd wordt en waar de klacht over gaat.
‘Nienke heeft inmiddels een
bescheiden ervaring opgebouwd bij
het Centraal Tuchtcollege’
De zitting vindt plaats in het Paleis van Justitie in Den Haag. Na een veiligheidscontrole loop je door de gangen, waar in tegenstelling tot een ziekenhuis of revalidatiecentrum geen mensen in witte kleding rondlopen, maar in zwarte toga’s. Ook is er regelmatig bewaking of politie op de gangen aanwezig, soms best intimiderend.
Multidisciplinair overleg
Op de dag van de zitting is er eerst een overleg in de raadkamer gepland, waarbij het college de indrukken van alle stukken bespreekt en er wordt afgestemd wie welke vragen gaat stellen. Hier vindt eigenlijk het eerste deel van het multidisciplinaire overleg plaats. Over de samenwerking tussen artsen en juristen in het college is al reeds in 2021 een informatief stuk geschreven door Frederiks et al. in het NtvG.1 In de raadkamer heb ik veel onderling respect ervaren, ook al komen we elkaar voor het eerst tegen, waarbij ik onder de indruk ben van de kritische beoordeling van de juristen van de stukken en waarbij ik elke keer nieuwe aspecten ontdek betreffende de kijk van juristen op een zaak. Ook het feit dat er altijd een andere medisch specialist in het college naast mij aanwezig is, maakt het dynamisch en inhoudelijk interessant.
Tijdens de zitting kunnen laatste argumenten of een laatste toelichting worden gegeven door zowel de klager als beklaagde. Er worden vragen gesteld, waarbij de secretaris (jurist) hiervan notulen maakt. Hoewel er paralellen zijn met een multidisciplinaire teambespreking binnen de revalidatie is de sfeer duidelijk anders, zowel de klager als de beklaagde zijn vaak gespannen en iedereen is zich zeer bewust van de situatie waarvoor we daar zitten. Na de zitting verlaat het college de zittingszaal en gaat opnieuw in beraad in de raadkamer, het tweede deel van het multidisciplinaire overleg. Het uiteindelijke oordeel is unaniem en wordt na zes tot acht weken uitgesproken. In de tussenliggende periode wordt het eindverslag gemaakt en kan nog online overleg plaatsvinden over de tekst. Dan komt een einde aan een vaak lange en belastende procedure voor beide partijen.
Naast het overleg bij de zitting zijn er nog andere ‘multidisciplinaire overleggen’, maar meer op afstand. Zo wordt jaarlijks door de colleges zelf een deskundigheidsbevorderende activiteit georganiseerd (landelijke bijeenkomst), waarbij alle juristen en leden-beroepsgenoten van de RTG’s en het CTG aanwezig zijn. Er is een introductiebijeenkomst voor nieuwe leden waarbij veel informatie gedeeld wordt. Ter voorbereiding van zittingen is er ook een uitgebreide Kennisbieb (digitaal) met veel (juridische) achtergrondinformatie, is er een handboek over procedures en gedragsregels, is het mogelijk een zitting bij te wonen en zijn er sites met informatie. Genoeg om je in te verdiepen.
Toekomst
Het tuchtrecht is primair bedoeld om te leren van fouten, van bijvoorbeeld procedures, of hoe de communicatie tussen arts en patiënt is gelopen, om hiermee uiteindelijk de beroepsbeoefening te bewaken en te bevorderen. Dat het tuchtrecht zelf ook tegen het licht gehouden kan en moet worden om toekomstbestendig te zijn, daar sta ik achter. Maar dan wel met de juiste kennis en informatie, waarbij we mijns inziens vooral de multidisciplinaire samenwerking tussen artsen en juristen als zinvol onderdeel moeten handhaven.
Referentie
- Frederiks BJM, et al. Overleg achter gesloten deuren. NtvG, 2021;165:D6430.
Gerelateerde artikelen NTR
’Niemand heeft de intentie om schade te berokkenen’
Ieder geschil is een kans om het beter te doen
Een klacht is géén cadeautje!
Veilig Incident Melden (VIM) voor verbeteren van kwaliteit zorg
Gerelateerde artikelen Revalidatie Magazine
‘Het is een soort YouTube, maar dan voor de zorg’
‘Dat ene plan is echt belangrijk’
Verantwoord declareren
