Een pilot met revalidatiebehandeling op een verpleegkundig kinderdagverblijf
Mini-symposium DCRM 2024
De zorg voor het jonge kind met ontwikkelingsproblemen is gefragmenteerd, waardoor het voor gezinnen moeilijk is een passend zorgaanbod te vinden. Om deze reden zijn wij gestart met een geïntegreerd aanbod van medisch specialistische revalidatie, intensieve kindzorg en jeugdhulp.
Auteur
DRS. L.E. (LAURA) HAFFMANS
Revalidatiearts Rijndam Revalidatie, Rotterdam
Het integraal Zorg Akkoord (IZA) roept op tot waardegedreven, passende zorg en samenwerking in de regio. Echter, in de dagelijkse praktijk ervaren gezinnen met jonge kinderen met ontwikkelingsproblemen dat het ontbreekt aan passende zorg op één plek. Er is sprake van fragmentatie van het zorgaanbod, beperkingen in financiering, wachtlijsten en/of afstand tot de zorg. Het aanbod vanuit revalidatie, intensieve kindzorg en jeugdhulp overlapt of sluit juist niet op elkaar aan.
In de regio Rijnmond hebben Rijndam (MSR, medisch specialistische revalidatie) en twee organisaties die actief zijn binnen het sociale domein, te weten: 1) Middin (dagprogramma jonge kind, jeugdhulp) en 2) Enver (intensieve kindzorg en jeugdhulp) kansen gezien om bovenstaande problemen aan te pakken. In twee pilots wordt, middels een intensieve samenwerking, een geïntegreerd zorgaanbod gecreëerd voor deze jonge doelgroep.
In dit artikel informeren we u over de pilot van Rijndam en Enver, gebaseerd op de eerste evaluatie.
Motivatie
Aanleiding voor deze pilot was de observatie dat circa 50% van de kinderen met een indicatie voor intensieve kindzorg bij Enver ook bekend was binnen de revalidatie. En dat bij de meerderheid van deze kinderen – naast intensieve kindzorg – ook een indicatie was voor behandeling binnen de MSR. Door de redenen genoemd in de inleiding kon voor een groot deel van deze doelgroep de revalidatiebehandeling niet optimaal worden ingevuld. Daarnaast was er vanuit Enver de wens om – naast de primaire taak van opvang – ook meer ontwikkelingsgericht te gaan werken. Dit was de aanleiding om op locatie bij Enver te starten met een behandelteam van Rijndam, met als doel het aanbieden van geïntegreerde zorg.
Meerwaarde
Vanaf het begin zagen beide partijen de meerwaarde van deze pilot voor de kinderen, wat zorgde voor veel enthousiasme, betrokkenheid en flexibiliteit van alle betrokken medewerkers. Uit een ouder-enquête kwam duidelijk naar voren dat ouders deze inzet hoog waarderen. Zes van de elf ouders die deelnemen aan de pilot hebben de enquête ingevuld en op de vraag hoe tevreden zij waren met de inzet van Rijndam bij Enver, gaven vier van de zes ouders een 10! Ouders gaven vooral aan: 1) dat de meerwaarde zit in het feit dat vrije dagen nu echt vrij zijn, omdat er geen extra therapie-afspraken meer zijn op vrije dagen, 2) dat kinderen op meerdere momenten gezien kunnen worden door de behandelaren van het revalidatieteam en 3) dat de behandeling op één locatie plaatsvindt.
Ook uit een enquête onder medewerkers van beide partijen, die door 12 personen is ingevuld, bleek de meerwaarde. Medewerkers benoemden als belangrijke voordelen: 1) het feit dat adviezen direct toepasbaar zijn, 2) de integratie van adviezen in het dagelijks leven en 3) de inzet van hulpmiddelen.
‘Dat therapie tijdens de opvangtijden gegeven kan worden is enorm fijn. De vrije dagen zijn dan ook echt vrije dagen om te genieten en spelen met mijn kind, en niet nog naar een therapie-afspraak te moeten.’
Ouder
‘Heel fijn om de kennis vanuit het Rijndam te kunnen gebruiken op de Groene Burcht. De medewerkers hebben veel expertise en kennis in huis die met de medewerkers van de Groene Burcht gedeeld kan worden. En vice versa.’
Medewerker
‘Statafels, stoelen etc! Veel meer mogelijkheden voor de kinderen om te kunnen aanbieden en te ontwikkelen. Hierbij zien we veel moois gebeuren!’
Medewerker
‘Ik denk dat het goed is om jezelf af en toe uit te dagen en uit je comfortzone te stappen. Dit heeft bij mij voor een frisse wind gezorgd en dat ik ook het werk op mijn andere werkplek nu weer als meer uitdagend zie (uit de ‘sleur’)’
Medewerker
Drie uitdagingen
Naast de eerste positieve ervaringen is het belangrijk om de zorg goed te organiseren en de bedrijfsvoering op orde te houden. Op organisatorisch gebied zijn er de nodige uitdagingen geweest. Naast de reguliere opstartproblemen, zoals het vrijmaken van personeel en het inhoudelijk afstemmen van de zorg, willen we drie geleerde lessen delen.
Ten eerste de betrokkenheid van ouders. Omdat het project is ontstaan vanuit de wensen van Enver en Rijndam, was ouderbetrokkenheid in het begin beperkt. We moesten eerst onderling afstemmen voordat er ruimte ontstond om ouders actief te betrekken. Nu we de eerste enquête onder ouders hebben uitgezet en de vraag hebben gesteld wie mee wil denken blijken vier ouders gemotiveerd verder mee te denken. Zij krijgen nu een structurelere stem in de pilot.
Reflecterend hierop was het beter geweest om ouders vanaf het begin een actieve rol te geven bij de ontwikkeling. Dat had de mogelijkheid geboden de zorg nog beter af te stemmen op hun behoeften.
De tweede uitdaging was de samenwerking met de eerstelijnszorg. Diverse therapeuten in de eerste lijn behandelen de kinderen die bij Enver komen, vaak zowel thuis als op de groep. We merkten dat de reacties van deze therapeuten sterk uiteenliepen: van therapeuten die actief contact zochten tot therapeuten die samenwerking wilden, maar dit in de praktijk lastig vonden vanwege zorgen over concurrentie. Dit vraagt geduld en inspanning om in gesprek te blijven over de samenwerking en te bekijken waar de mogelijkheden en grenzen zijn ten aanzien van deze samenwerking.
Ten slotte was er de drukte op de groep. Voor de kinderen en de groepsleiding was het wennen aan de extra therapieën in het dagprogramma, wat soms onrust veroorzaakte. Omdat de meeste kinderen vanwege noodzakelijk verpleegkundig toezicht niet buiten de groep behandeld kunnen worden, vraagt dit van iedereen afstemming, flexibiliteit en creativiteit om de juiste momenten voor behandeling te vinden.
Bedrijfsvoering
Naast de inhoudelijke zaken is de financiële kant van belang. Omdat de MSR vergoed wordt vanuit de zorgverzekering en de bekostiging voor Enver vanuit de jeugdwet komt of een andere vorm van vergoeding kent, kunnen deze zorgvormen gelijktijdig worden geleverd. De personele kosten kunnen worden gedekt zodra er voldoende volume is. Met name structurele inzet van de revalidatiearts vormt hierin een uitdaging. We zoeken nu naar mogelijkheden om de aanwezigheid van de revalidatiearts zo effectief mogelijk te benutten, bijvoorbeeld door andere kinderen in revalidatiebehandeling die in de buurt wonen voor poliklinische controle uit te nodigen op deze locatie.
Toekomst
Concluderend kunnen we stellen dat deze vorm van samenwerking een grote meerwaarde heeft voor de jonge kinderen die bij Enver komen. Door onze aanwezigheid op locatie merken we dat andere ouders en medewerkers van Enver kansen zien voor behandeling en ontwikkelingsstimulering bij kinderen die nu niet aan de pilot deelnemen. Daarom hopen we in de nabije toekomst onze aanwezigheid verder uit te breiden. Daarnaast onderzoeken we mogelijkheden om samen met Enver en andere partijen elders in de regio ook een dergelijk geïntegreerd zorgaanbod te creëren. De lessen uit deze pilot zullen daarbij zeker van pas komen.
Gerelateerde artikelen NTR
10 jaar SCORE-onderzoek
Revalidatiegeneeskunde leefstijlvol?
‘Voor veel patiënten zijn revalidatiespecialisten de belangrijkste’
Een relationeel-contextueel kader voor lijden en behandelen in de geneeskunde?
Gerelateerde artikelen Revalidatie Magazine
Geïntegreerde revalidatiezorg in Friesland
Het ‘state of the (he)art’-revalidatieprogramma van Revant
Rotterdams Onderwijs- en Revalidatiecentrum stuurt aan op trots: ‘Ik doe gewoon mee’
