Richtlijnen vormen de basis van het kwaliteitsbeleid van medisch specialisten. Bovendien fungeren ze als een brug tussen wetenschap en praktijk. Een richtlijn geeft aanbevelingen die je als zorgprofessional ondersteunen in je klinische besluitvorming. Deze aanbevelingen berusten op resultaten van wetenschappelijk onderzoek, op aanvullende expertise en op ervaringen van zorgprofessionals en zorggebruikers. Primair zijn richtlijnen bedoeld voor het verbeteren van de kwaliteit van de zorg. Daarnaast verminderen richtlijnen ongewenste praktijkvariatie.
Richtlijnen worden steeds vaker modulair onderhouden. Hierbij worden alleen die onderdelen van de richtlijn herzien waarvoor dat nodig is. Door jaarlijks modulair onderhoud te laten plaatsvinden, wordt nieuwe kennis sneller verwerkt in richtlijnen en geïmplementeerd in de praktijk. De wetenschappelijke verenigingen die zijn aangesloten bij de Federatie Medisch Specialisten werken samen in richtlijnclusters. Op de Richtlijnendatabase staat informatie over hoe dat in zijn werk gaat, inclusief een animatie over het werken in clusters en de clusterindeling, zie https://richtlijnendatabase.nl/werkwijze.html
Uitgangspunt is dat alle richtlijnen die van toepassing zijn op de medisch specialistische zorg geschikt zijn voor opname in de clusterindeling. De clusterindeling is nog niet afgerond en zal continu aangepast worden zodat deze in de komende jaren steeds completer wordt.
Zodra een cluster wordt ingericht waar richtlijnen van de VRA onder vallen of richtlijnen die relevant zijn voor revalidatieartsen, ontvangt de VRA een uitnodiging om leden af te vaardigen naar dit cluster. Deze uitnodiging wordt uitgezet bij de werkgroep(en) waar het betreffende onderwerp onder valt, inclusief informatie over het proces en de verwachtingen.
Klik hier voor een overzicht van de richtlijnclusters waarin de VRA betrokken is
Veel richtlijnclusters zijn nog niet gestart, dus voor die richtlijnclusters zijn nog geen uitnodigingen aan de wetenschappelijke verenigingen gestuurd om te participeren in het cluster.
Vragen over (het werken in) richtlijnclusters kunnen gestuurd worden naar kwaliteitscommissie@revalidatiegeneeskunde.nl.
Overzicht
Hieronder vind je een overzicht van de geautoriseerde richtlijnen waarvan de VRA de (mede-)regiehouder is. De richtlijnen zijn in te zien en te downloaden via de Richtlijnendatabase.
- Richtlijn Cerebrale parese bij kinderen (2024)
herziene modules 2024: 4.2, 4.3, 4.4, 4.5, 5.1, 5.6, 8.1, 8.2, 8.3 en 9 - Richtlijn Aanhoudende klachten na Licht Traumatisch Hoofd/Hersenletsel(2024)
- Richtlijn Chronische Pijnrevalidatie ( 2024)
- Nazorg en revalidatie van intensive care patiënten (2022)
- Richtlijn Amyotrofische Laterale Sclerose (ALS)(2022)
- Richtlijnmodules Revalidatie COVID-19 (2021)
- Richtlijn Multiple Sclerose (2021)
- Richtlijn Duchenne Spierdystrofie (2021)
- Richtlijn NAH en arbeidsparticipatie (2021)
- Leidraad voor meetinstrumenten ter ondersteuning van de triage voor revalidatie na een beroerte (2021)
- Richtlijn Amputatie en prothesiologie onderste extremiteit (2020) en samenvatting
- Richtlijn voor Diagnostiek en behandeling van kinderen, adolescenten en volwassenen met Developmental Coordination Disorder (DCD) (2019)
- Richtlijn SMA type I (2018)
- Richtlijn Ataxie van Friedreich (2018)
- Richtlijn Hereditaire motorische sensorische neuropathie (HMSN) (2018)
- Richtlijn Facioscapulohumerale dystrofie (FSHD) (2018)
- Richtlijn Medisch Specialistische Revalidatie bij Oncologie (2018)
- Richtlijn Neuropsychiatrische gevolgen na NAH bij volwassenen (2017)
- Richtlijn Dwarslaesierevalidatie (2017)
- Richtlijn Behandeling van cerebrale en/of spinale spasticiteit bij volwassenen (2017)
- Richtlijn Spastische cerebrale parese bij kinderen (2015)
- Richtlijn Complex Regionaal Pijn Syndroom type 1 (2014)
- Richtlijn Loopvaardigheid van kinderen en adolescenten met Spina Bifida (2013)
- Richtlijn Beenorthesen naar maat (2012) – (niet vindbaar via richtlijnendatabase)
Wanneer je richtlijnen mist, laat het ons dan weten via: kwaliteitscommissie@revalidatiegeneeskunde.nl
Ontwikkelen en reviseren van richtlijnen
Bij de VRA zijn we actief bezig richtlijnen (mede) te ontwikkelen en te reviseren. Daarbij kunnen we jouw hulp en expertise gebruiken. Heb je ideeën voor het ontwikkelen van een richtlijn? Geef het dan door aan de Commissie Kwaliteit via kwaliteitscommissie@revalidatiegeneeskunde.nl
Protocollen
Naast richtlijnen zijn er ook twee protocollen belangrijk:
Samenvattingen richtlijnen
Van de richtlijnen die door de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen worden geautoriseerd, verschijnen samenvattingen in het Nederlands Tijdschrift voor Revalidatiegeneeskunde (NTR). Deze samenvattingen zijn specifiek bedoeld voor revalidatieartsen. Voor het merendeel zijn ze dan ook geschreven door de revalidatiearts die bij de totstandkoming van de richtlijn betrokken is. Zij zijn hiervoor door het bestuur van de VRA gemandateerd. Hieronder vind je een overzicht van de samenvattingen die de afgelopen jaren in NTR zijn verschenen. NB: er kunnen richtlijnsamenvattingen bij staan van richtlijnen die inmiddels zijn herzien en waar geen nieuwe samenvatting van is.
- NTR 2018|1 – Richtlijn Diagnostiek en behandeling spastische cerebrale parese bij kinderen
- NTR 2017|1 – Richtlijn Niet-acute cerebellaire ataxie
- NTR 2016|5 – (Aspecifieke) KANS volgens de CBO-richtlijn en nieuwste behandelinzichten
- NTR 2016|4 – Richtlijn Intracranieel meningeoom
- NTR 2016|3 – Richtlijn Lymfoedeem – diagnostiek en behandeling
- NTR 2016|1 – Richtlijn Wervelmetastasen
- NTR 2015|6 – Richtlijn Amyotrofische Laterale Sclerose – ALS
- NTR 2015|5 – Richtlijn Signaleren van pijn bij mensen met een verstandelijke beperking (2014)
- NTR 2015|4 – Richtlijn Complex Regionaal Pijnsyndroom type 1 – CRPS-1 (2014)
- NTR 2015|3 – Richtlijn Neurogene blaas (2012)
- NTR 2015|2 – Richtlijn Myotone Dystrofie type 1 (2013)
- NTR 2015|1 – Richtlijn Loopvaardigheid van kinderen en adolescenten met Spina Bifida (2013)
- NTR 2015|1 – Richtlijn Beenorthesen naar maat bij slappe verlammingen (2012)
- NTR 2014|6 – Richtlijn Multiple Sclerose (2012)
- NTR 2014|4 – Richtlijn Subacriomiaal Pijnsyndroom – SAPS (2013)
- NTR 2014|4 – Richtlijn Lymeziekte (2012)
- NTR 2014|3 – Richtlijn Chronisch Vermoeidheidssyndroom – CVS (2012)
- NTR 2014|1 – Richtlijn Subarachnoïdale Bloeding – SAB (2013)
- NTR 2014|1 – Richtlijn Amputatie en prothesiologie onderste extremiteit – APOE (2012)
- NTR 2013|2 – Richtlijn voor screening en behandeling van slaapapneu bij patiënten met een beroerte
- NTR 2013|1 – Richtlijn Hartrevalidatie (2011)
- NTR 2012|4 – Richtlijn Oncologische Revalidatie (2011) – richtlijn wordt momenteel herzien
- NTR 2012|3 – Veldnorm Chronische beademing (2012)
- NTR 2012|1 – Richtlijn Niet Aangeboren Hersenletsel en arbeidsparticipatie (2012)
- NTR 2011|4 – Richtlijn Guillain Barré Syndroom – GBS (2010)
Overzicht lopende richtlijnen/leidraden
Klik hier voor een overzicht van alle lopende richtlijnen waar de VRA bij betrokken is
Commentaarfase richtlijnen
Conceptrichtlijnmodules uit het Cluster Cognitieve Stoornissen en Dementie
De leden van de VRA zijn uitgenodigd om commentaar te geven op de herziene conceptrichtlijnmodules uit het Cluster Cognitieve Stoornissen en Dementie. Het betreft de herziening van geprioriteerde modules van de huidige richtlijnen ‘Dementie’ en ‘Mild Cognitive Impairment (MCI)’. Feedback aanleveren kan tot en met maandag 5 mei 2025. Lees meer
Conceptrichtlijn Pijn bij mensen met een verstandelijke beperking
Op initiatief van Stichting Kwaliteitsimpuls Langdurige Zorg (SKILZ), is de richtlijn ‘Pijn bij mensen met een verstandelijke beperking’ herzien. Feedback op de conceptrichtlijn is welkom tot en met 28 mei 2025. Lees meer