Samen beslissen is het proces waarin de arts en de patiënt gezamenlijk bespreken welk medisch beleid het beste bij de patiënt past, waarbij alle opties, voor- en nadelen, patiëntvoorkeuren en omstandigheden worden meegenomen 

Het ‘Samen Beslissen’-proces begint met het besef bij de medisch specialist en patiënt dat ze elkaar nodig hebben. Voor artsen betekent samen beslissen dat ze beter kunnen inspelen op de behoeften en voorkeuren van de patiënt. Voor de patiënt betekent samen beslissen dat er een keuze wordt gemaakt die het beste aansluit bij de eigen situatie en diens persoonlijke voorkeuren. 

Het ‘Samen Beslissen’-proces kan in vier stappen worden opgedeeld: 

1. Keuze: De zorgverlener informeert de patiënt dat er een beslissing genomen moet worden en dat de mening van de patiënt belangrijk is in het bepalen van de best passende optie voor deze patiënt;  

2. Opties: De zorgverlener legt de opties en de voor- en nadelen uit van elke optie; een optie kan zijn dat er geen actieve behandeling wordt gestart; 

3. Voorkeur: De zorgverlener en de patiënt bespreken de voorkeuren van de patiënt en de zorgverlener ondersteunt de patiënt in het wikken en wegen (waarin aandacht is voor elementen zoals: wensen, voorkeuren, doelen, waarden en verwachtingen mee te nemen); 

4. Beslissing: De zorgverlener en de patiënt nemen een besluit waarin de voorkeuren en de voor- en nadelen van de opties geïntegreerd worden, of stellen het expliciet uit en regelen eventuele follow-up. 

Wist je dat? 

• Per 1 januari 2020 is de Wet inzake de geneeskundige behandelingsovereenkomst (Wgbo) gewijzigd en aangescherpt onder andere met de aanvulling op de informatieplicht van de hulpverlener, waarbij in de wet nu expliciet is vastgelegd dat samen beslissen moet worden toegepast voordat een behandeling wordt ingezet. 
• Veel zorgprofessionals, ook medisch specialisten, denken Samen Beslissen toe te passen, maar dat dit eigenlijk niet het geval is door onvoldoende betrekken van voorkeuren, wensen en doelen van de patiënten. 
• Samen Beslissen leidt tot meer tevredenheid, therapietrouw, betrokkenheid en goed geïnformeerde patiënten. 
• Samen Beslissen leidt tot minder twijfel, spijt, zorgkosten en operaties. 

Trainingen over Samen beslissen 

Samen beslissen vraagt om bepaalde vaardigheden. Daarom is het van belang om in de opleiding tot revalidatiearts, maar ook daarna voldoende ruimte te bieden aan het ontwikkelen van die benodigde vaardigheden. Er zijn verschillende hulpmiddelen ontwikkeld die daarbij kunnen helpen. Zowel in het werk als revalidatiearts, als tijdens de opleiding. Eén van de tools is de e-learning ‘de kern van Samen beslissen‘. Deze gratis e-learning (te vinden in de Digitale Leeromgeving DLO) is bedoeld voor alle medisch specialisten, opleiders en aiossen die hun kennis over gespreksvoering en hun communicatieve vaardigheden in samen beslissen verder willen aanscherpen. Meer handige tools en tips staan onder het kopje ‘ Interessante websites’. 

Interessante websites/documenten:

Tips:

• Patiënten bij de teambespreking (planbespreking)
• Patiënten input laten geven voor de teambesprekingen en patiënten daarbij ondersteunen door een ervaringsdeskundige of een revalidatiecoach
• Patiënten bevragen wat zij geleerd hebben en wat zij willen leren

Heb je ook een goede tip of voorbeeld? Laat het ons weten via:
kwaliteitscommissie@revalidatiegeneeskunde.nl.